Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt Là Gì? Hướng Dẫn Kê Khai Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt
4 Tháng 10, 2024 Thuế tiêu thụ đặc biệt được coi là một trong những sắc thuế được doanh nghiệp quan tâm do ảnh hưởng đến giá bán cho người tiêu dùng. Cùng phần mềm kế toán EasyBooks tìm hiểu ngay bài viết dưới đây để được hiểu kỹ hơn về thuế tiêu thụ đặc biệt và cách kê khai thuế TTĐB đúng nhất.
Mục lục
1. Tất tần tật về thuế tiêu thụ đặc biệt
1.1 Thuế tiêu thụ đặc biệt là gì?
Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là loại thuế thu đánh vào một số hàng hóa đặc biệt do các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hoặc nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam. Đó là các hàng hóa, dịch vụ xa xỉ hoặc tiềm ẩn những tác động không tốt đến sức khỏe, môi trường. Vì vậy nên cần được điều tiết tiêu thụ.
Đây là khoản thuế do doanh nghiệp trực tiếp sản xuất hàng hóa nộp nhưng người tiêu dùng là người chịu thuế vì thuế đã được cộng vào giá bán. Cụ thể, doanh nghiệp chỉ đóng vai trò thu hộ nhà nước khoản thuế này từ người tiêu dùng và có trách nhiệm triển khai, nộp hộ từ người tiêu dùng.
1.2 Đặc điểm của thuế TTĐB
- Chỉ một số hàng hóa, dịch vụ đặc biệt mà nhà nước cần điều tiết. Vì vậy đối tượng chịu thuế này ít hơn rất nhiều so với thuế giá trị gia tăng;
- Thuế TTĐB chỉ đánh một lần ở khâu sản xuất và nhập khẩu hàng hóa, hoặc kinh doanh trong suốt quá trình lưu thông hàng hóa, dịch vụ;
- Thuế gián thu không đánh trực tiếp vào thu nhập của người tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ chịu thuế TTĐB mà tác động gián tiếp thông qua giá cả của hàng hóa, dịch vụ của người tiêu dùng;
- Thuế suất của thuế TTĐB khá cao do đối tượng chịu thuế TTĐB là những loại hàng hóa, dịch vụ mang tính chất xa xỉ, không thực sự cần thiết, nhằm hạn chế tiêu thụ và điều tiết lại quá trình sản xuất, sử dụng các loại hàng hóa, dịch vụ này;
1.3 Vai trò của thuế tiêu thụ đặc biệt
- Góp phần tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước;
- Góp phần điều tiết thu nhập của những người có thu nhập cao;
- Góp phần hạn chế sản xuất và tiêu dùng những mặt hàng không có lợi cho sức khỏe;
- Góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao ý thức của người tiêu dùng;
1.4 Đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt
Theo Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008 (được sửa đổi, bổ sung năm 2014) và Khoản 2 Nghị định 108/2015/NĐ-CP, các nhóm hàng hóa và dịch vụ sau đây thuộc diện phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB):
Hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt
- Thuốc lá và các chế phẩm từ cây thuốc lá dùng để hút, nhai, ngửi hoặc ngậm.
- Xì gà, bài lá, rượu, bia các loại.
- Ô tô từ 24 chỗ ngồi trở xuống, bao gồm cả xe vừa chở người vừa chở hàng có hai hàng ghế trở lên và có vách ngăn giữa khoang hành khách với khoang hàng.
- Xăng các loại (xăng khoáng, xăng sinh học, nhiên liệu phối trộn).
- Xe mô tô hai bánh hoặc ba bánh có dung tích xi-lanh từ 125cm³ trở lên.
- Tàu bay, du thuyền dùng cho mục đích cá nhân, không sử dụng vào mục đích kinh doanh vận tải.
- Hàng mã, vàng mã, ngoại trừ những sản phẩm phục vụ dạy học hoặc đồ chơi trẻ em.
Dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt
- Kinh doanh vũ trường, karaoke, massage.
- Casino, trò chơi có thưởng, máy chơi điện tử trúng thưởng và các hình thức tương tự.
- Kinh doanh đặt cược (cá cược thể thao, đua ngựa, đua chó…).
- Dịch vụ sân golf, bao gồm cả việc phát hành thẻ hội viên, thẻ chơi golf.
- Kinh doanh xổ số theo quy định của pháp luật.
Tìm hiểu thêm: Hạch Toán Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt
2. Hướng dẫn kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt
2.1 Hồ sơ khai thuế TTĐB
- Tờ khai thuế TTĐB theo mẫu số 01/TTĐB;
- Bảng kê hóa đơn bán hàng hóa dịch vụ bán ra thuế TTĐB 01-1/TTĐB;
- Bảng kê hàng hóa dịch vụ mua vào thuế TTĐB 01-2/TTĐB;
2.2 Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế
Theo Điều 13 Thông tư 156/2013/TT-BTC, thời hạn nộp hồ sơ kê khai và nộp thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) được quy định như sau:
- Trường hợp kê khai theo tháng: Doanh nghiệp phải hoàn thành việc gửi hồ sơ và nộp thuế chậm nhất vào ngày 20 của tháng liền kề sau.
- Trường hợp kê khai theo từng lần phát sinh: Hồ sơ và tiền thuế TTĐB cần được nộp trong vòng 10 ngày kể từ ngày phát sinh nghĩa vụ thuế.
2.4 Kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt
- Khai theo tháng;
- Nếu hàng hóa mua để xuất khẩu nhưng được bán trong nước thì khai theo lần phát sinh;
2.4 Đối tượng kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt
- Mỗi đối tượng nộp thuế TTĐB đều có nghĩa vụ kê khai thuế TTĐB, gồm: doanh nghiệp sản xuất, gia công hàng hóa, kinh doanh dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt; kinh doanh xuất khẩu mua hàng chưa nộp thuế TTĐB nhưng không xuất khẩu mà bán trong nước;
- Nếu doanh nghiệp bán hàng qua chi nhánh, cửa hàng, đơn vị trực thuộc hoặc đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng, xuất hàng bán ký gửi thì doanh nghiệp phải khai thuế TTĐB cho toàn bộ số hàng hóa đó. Phía các đơn vị phân phối trên không cần thực hiện kê khai nhưng phải gửi bảng kê bán hàng cho doanh nghiệp thì phải gửi một bản cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp đơn vị đó;
- Nếu doanh nghiệp có cơ sở phụ thuộc sản xuất hàng hóa chịu thuế TTĐB đóng trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khác với tỉnh, thành phối nơi đóng trụ sở chính thì phải khai thuế tiêu thụ đặc biệt với cơ quan thuế quản lý trực tiếp tại địa phương – nơi có cơ sở sản xuất;
Xem thêm: Tờ Khai Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt
3. Mức phạt khi kê khai sai hoặc chậm thuế tiêu thụ đặc biệt
Khi thực hiện nghĩa vụ thuế tiêu thụ đặc biệt, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý các mức xử phạt nếu nộp chậm, kê khai sai hoặc trốn thuế để tránh thiệt hại tài chính không đáng có.
- Chậm nộp tờ khai thuế TTĐB: Doanh nghiệp nộp hồ sơ khai thuế quá hạn sẽ bị xử phạt từ 2 đến 25 triệu đồng, tùy theo số ngày chậm nộp. Thời gian chậm càng dài, mức phạt càng cao — ví dụ, chậm từ 1–5 ngày thường chỉ bị phạt ở mức nhẹ, nhưng quá 90 ngày sẽ bị áp dụng mức phạt nặng hơn.
- Sai sót trong kê khai thuế: Nếu doanh nghiệp khai sai dẫn đến thiếu số thuế TTĐB phải nộp, sẽ bị phạt 20% trên số thuế thiếu. Ngoài ra, cần nộp bổ sung phần thuế còn thiếu cùng tiền chậm nộp tính theo lãi suất quy định.
- Hành vi trốn thuế TTĐB: Các trường hợp cố tình gian lận, che giấu doanh thu hoặc kê khai sai để trốn thuế sẽ bị phạt từ 1 đến 3 lần số thuế trốn. Đồng thời, doanh nghiệp vẫn phải nộp đủ số thuế và khoản lãi phát sinh trên phần thuế vi phạm.
- Không đăng ký kê khai thuế: Khi doanh nghiệp không thực hiện đăng ký mã số thuế hoặc kê khai theo quy định, có thể bị phạt tới 10 triệu đồng, tùy theo thời gian vi phạm và mức độ ảnh hưởng đến quản lý thuế.
4. Mẹo giúp kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt nhanh và chính xác
Việc kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đòi hỏi sự cẩn thận và chính xác cao, đặc biệt với các doanh nghiệp sản xuất hoặc nhập khẩu hàng hóa thuộc diện chịu thuế. Dưới đây là một số mẹo hữu ích giúp kế toán doanh nghiệp giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian khi kê khai:
Rà soát định kỳ danh mục hàng hóa chịu thuế
- Đọc kỹ các văn bản pháp lý mới như Nghị định, Thông tư hướng dẫn về thuế TTĐB.
- Đối chiếu danh mục hàng hóa thực tế của doanh nghiệp với danh mục do cơ quan thuế ban hành.
- Nếu có thay đổi, cập nhật ngay trong hệ thống kế toán và phần mềm kê khai để tránh kê khai sai hoặc bỏ sót nghĩa vụ thuế.
Tự động hóa kê khai bằng phần mềm kế toán
Kê khai thuế thủ công dễ dẫn đến sai sót, đặc biệt khi phải xử lý nhiều chứng từ và tờ khai trong cùng kỳ. Việc sử dụng phần mềm kế toán tích hợp chức năng kê khai thuế TTĐB giúp tự động hóa quy trình và đảm bảo tính chính xác.
- Phần mềm có thể tự động tính thuế, lập tờ khai mẫu 01/TTĐB, và kết nối trực tiếp với hệ thống thuế điện tử (Etax) để nộp hồ sơ nhanh chóng.
- Hạn chế rủi ro nhập sai số liệu, nhầm lẫn trong tính thuế hoặc bỏ sót kỳ kê khai.
- Dễ dàng tra cứu lịch sử tờ khai, đối chiếu số liệu, và xuất báo cáo phục vụ kiểm toán.
Theo dõi hạn nộp thuế qua email hoặc ứng dụng
- Đặt lịch nhắc cố định hàng tháng, ví dụ: “Ngày 15 – rà soát hồ sơ TTĐB; Ngày 18 – hoàn tất tờ khai”.
- Sử dụng ứng dụng kế toán hoặc phần mềm quản lý thuế có tính năng thông báo hạn nộp.
- Duy trì bảng theo dõi tiến độ kê khai, giúp quản lý dễ dàng giám sát tình trạng hoàn thành hồ sơ.
Trên đây, EasyBooks đã giúp bạn tìm hiểu “Thuế tiêu thụ đặc biệt là gì“. Hy vọng thông tin này hữu ích tới quý bạn đọc, từ đó nâng cao hiệu quả quản trị và phát triển bền vững.
Đăng ký dùng thử phần mềm kế toán doanh nghiệp EasyBooks miễn phí ngay hôm nay để tự động kê khai, tính thuế tiêu thụ đặc biệt chính xác và giảm thiểu rủi ro sai sót trong quá trình nộp thuế.
———————————
EASYBOOKS – TỰ ĐỘNG HOÁ NGHIỆP VỤ KẾ TOÁN
- EasyBooks đáp ứng đầy đủ nghiệp vụ quản trị tài chính kế toán cho mọi doanh nghiệp theo thông tư 88/2021/TT-BTC,133/2016/TT-BTC và 200/2014/TT-BTC.
- Đưa ra cảnh báo cho kế toán khi hạch toán không hợp lệ, tồn quỹ âm – kho âm và không tuân thủ các nguyên tắc kế toán.
- Tất cả tính năng và hệ thống báo cáo của phần mềm được xây dựng dựa trên quy chuẩn chung của Bộ Tài chính.
- EasyBooks nâng cấp ứng dụng MIỄN PHÍ khi có thay đổi về chính sách kế toán, thuế, nghị định, thông tư.
- Đánh giá hiệu quả kinh doanh chi tiết và tối giản thao tác, giảm thời gian nhập liệu chứng từ cho kế toán.
Liên hệ để được tư vấn về phần mềm kế toán
Hotline mua hàng: 0869 425 631
Zalo mua hàng: Phần mềm kế toán Easybooks
Facebook: Phần mềm kế toán EasyBooks
Group trao đổi: Cộng đồng hỗ trợ Phần mềm kế toán EasyBooks – SOFTDREAMS
Trụ sở chính: Tầng 3, Tòa nhà ATS, Số 8 đường Phạm Hùng, Phường Yên Hòa, TP Hà Nội
Chi nhánh: Số H.54 đường Huỳnh Tấn Chùa, phường Đông Hưng Thuận, TP Hồ Chí Minh
30 Tháng 10, 2025 
