Cách Lập Báo Cáo Lưu Chuyển Tiền Tệ Gián Tiếp
Trong hệ thống báo cáo tài chính, báo cáo lưu chuyển tiền tệ giữ vai trò quan trọng khi phản ánh chính xác dòng tiền ra – vào của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán. Cách lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp như thế nào để đảm bảo đúng chuẩn, dễ thực hiện và có giá trị tham khảo cao? Bài viết sau của phần mềm kế toán EasyBooks sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước để bạn có thể áp dụng ngay cho doanh nghiệp của mình.
Mục lục
- 1. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp là gì?
- 2. Cơ sở pháp lý lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
- 3. Cấu trúc của báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
- 4. Nguyên tắc lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
- 5. Hướng dẫn lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
- 6. Lưu ý khi lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
- 7. Mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
1. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp là gì?
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp là một nội dung quan trọng trong hệ thống báo cáo tài chính mà doanh nghiệp cần lập định kỳ. Loại báo cáo này giúp phản ánh chi tiết tình hình biến động dòng tiền trong suốt kỳ kế toán, từ đó cung cấp cho nhà quản lý và nhà đầu tư cái nhìn tổng quan về khả năng tạo ra và sử dụng tiền của doanh nghiệp.
2. Cơ sở pháp lý lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp được lập dựa trên cơ sở sổ sách và các báo cáo sau đây:
- Thứ nhất, báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp được lập dựa trên Bảng Cân đối kế toán;
- Thứ hai, dựa trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh;
- Thứ ba, dựa trên Thuyết minh báo cáo tài chính;
- Thứ tư, dựa trên cơ sở Sổ kế toán các Tài khoản “Tiền mặt”, “Tiền gửi Ngân hàng” và “Tiền đang chuyển”;
- Thứ năm, lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp dựa trên Sổ kế toán các Tài khoản hàng tồn kho, Tài khoản phải thu, Tài khoản phải trả của hoạt động kinh doanh;
- Thứ sáu, dựa trên Sổ kế toán các Tài khoản khác có liên quan;
- Thứ bảy, căn cứ vào Bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ;
- Cuối cùng, dựa trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ kỳ trước để lấy số dư đầu kỳ.
Xem thêm: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì? Cách phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ
3. Cấu trúc của báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp bao gồm ba phần chính:
Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh:
- Bắt đầu từ lợi nhuận kế toán trước thuế.
- Điều chỉnh các khoản mục phi tiền tệ (khấu hao, dự phòng, lãi/lỗ tỷ giá…).
- Điều chỉnh thay đổi vốn lưu động (tăng/giảm các khoản phải thu, phải trả, hàng tồn kho…).
Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư:
- Bao gồm các khoản chi tiêu cho tài sản cố định, mua bán chứng khoán đầu tư, hoặc các khoản thu từ thanh lý tài sản.
Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính:
- Ghi nhận các khoản thu từ vay vốn, phát hành cổ phiếu, hoặc chi trả cổ tức, trả nợ vay.
Cấu trúc này giúp doanh nghiệp phân tích rõ ràng nguồn tiền vào và ra trong từng hoạt động.
4. Nguyên tắc lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
Trong phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp, quá trình xác định luồng tiền vào và ra từ hoạt động kinh doanh bắt đầu bằng việc điều chỉnh lợi nhuận trước thuế TNDN của hoạt động kinh doanh. Mục tiêu là loại bỏ ảnh hưởng của các khoản mục không phải bằng tiền, các biến đổi trong kỳ của hàng tồn kho và các khoản phải thu, phải trả từ hoạt động kinh doanh, cùng với những khoản ảnh hưởng đến luồng tiền từ hoạt động đầu tư, cụ thể như sau:
- Thứ nhất là các khoản chi phí không bằng tiền bao gồm các khoản khấu hao TSCĐ và dự phòng, loại bỏ ảnh hưởng của chúng đối với lưu chuyển tiền tệ;
- Thứ hai là các khoản lãi, lỗ không phải bằng tiền như các khoản lãi, lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa thực hiện;
- Thứ ba là các khoản lãi, lỗ từ hoạt động đầu tư từ việc thanh lý nhượng bán TSCĐ và bất động sản đầu tư, lãi từ cho vay, lãi tiền gửi, cổ tức và lợi nhuận được chia;
- Cuối cùng là chi phí lãi vay: Bao gồm chi phí lãi vay đã được ghi nhận trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ.
Tiếp theo, luồng tiền từ hoạt động kinh doanh được tiếp tục điều chỉnh bằng các yếu tố sau:
- Thứ nhất, thay đổi vốn lưu động, khoản mục hàng tồn kho, các khoản phải thu, các khoản phải trả từ hoạt động kinh doanh.
- Thứ hai, các khoản chi phí trả trước.
- Thứ ba là các khoản lãi tiền vay đã trả; Thuế TNDN đã nộp.
- Cuối cùng là các khoản thu, chi khác từ hoạt động kinh doanh.
Tìm hiểu thêm: Doanh Nghiệp Chưa Cập Nhật Sinh Trắc Học Sẽ Bị Tạm Dừng Chuyển Tiền Online Từ 01/07/2025
5. Hướng dẫn lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
Việt lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp trong hoạt động doanh nghiệp cần phải đảm bảo theo đúng nguyên tắc quy định tại khoản 1 Điều 114 Thông tư 200/2014/TT-BTC, cụ thể như sau:
– Thứ nhất, việc lập và trình bày báo cáo lưu chuyển tiền tệ hàng năm và các kỳ kế toán giữa niên độ phải tuân thủ các quy định của Chuẩn mực kế toán “Báo cáo lưu chuyển tiền tệ” và Chuẩn mực kế toán “Báo cáo tài chính giữa niên độ. Các chỉ tiêu không có số liệu thì không phải trình bày, doanh nghiệp được đánh lại số thứ tự nhưng không được thay đổi mã số của các chỉ tiêu.
– Thứ hai, Các khoản đầu tư ngắn hạn được coi là tương đương tiền trình bày trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ chỉ bao gồm các khoản đầu tư ngắn hạn có thời hạn thu hồi hoặc đáo hạn không quá 3 tháng có khả năng chuyển đổi dễ dàng thành một lượng tiền xác định và không có rủi ro trong chuyển đổi thành tiền kể từ ngày mua khoản đầu tư đó tại thời điểm báo cáo.
– Thứ ba, doanh nghiệp phải trình bày các luồng tiền trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo ba loại hoạt động: Hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính theo quy định của chuẩn mực “Báo cáo lưu chuyển tiền tệ”:
– Thứ tư, doanh nghiệp được trình bày luồng tiền từ các hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính theo cách thức phù hợp nhất với đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp.
– Thứ năm, các luồng tiền phát sinh từ các hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính sau đây được báo cáo trên cơ sở thuần:
+ Thu tiền và chi trả tiền hộ khách hàng như tiền thuê thu hộ, chi hộ và trả lại cho chủ sở hữu tài sản;
+ Thu tiền và chi tiền đối với các khoản có vòng quay nhanh, thời gian đáo hạn ngắn, VD: Mua, bán ngoại tệ; Mua, bán các khoản đầu tư; Các khoản đi vay hoặc cho vay ngắn hạn khác có thời hạn thanh toán không quá 3 tháng.
– Thứ sáu, các luồng tiền phát sinh từ các giao dịch bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra đồng tiền chính thức sử dụng trong ghi sổ kế toán và lập Báo cáo tài chính theo tỷ giá hối đoái tại thời điểm phát sinh giao dịch.
– Thứ bảy, các giao dịch về đầu tư và tài chính không trực tiếp sử dụng tiền hay các khoản tương đương tiền không được trình bày trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, VD:
+ Việc mua tài sản bằng cách nhận các khoản nợ liên quan trực tiếp hoặc thông qua nghiệp vụ cho thuê tài chính;
+ Việc mua một doanh nghiệp thông qua phát hành cổ phiếu;
+ Việc chuyển nợ thành vốn chủ sở hữu.
– Thứ tám, các khoản mục tiền và tương đương tiền đầu kỳ và cuối kỳ, ảnh hưởng của thay đổi tỷ giá hối đoái quy đổi tiền và các khoản tương đương tiền bằng ngoại tệ hiện có cuối kỳ phải được trình bày thành các chỉ tiêu riêng biệt trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ để đối chiếu số liệu với các khoản mục tương ứng trên Bảng Cân đối kế toán.
– Thứ chín, doanh nghiệp phải trình bày giá trị và lý do của các khoản tiền và tương đương tiền có số dư cuối kỳ lớn do doanh nghiệp nắm giữ nhưng không được sử dụng do có sự hạn chế của pháp luật hoặc các ràng buộc khác mà doanh nghiệp phải thực hiện.
– Thứ mười, trường hợp doanh nghiệp đi vay để thanh toán thẳng cho nhà thầu, người cung cấp hàng hoá, dịch vụ (tiền vay được chuyển thẳng từ bên cho vay sang nhà thầu, người cung cấp mà không chuyển qua tài khoản của doanh nghiệp) thì doanh nghiệp vẫn phải trình bày trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ, cụ thể:
+ Số tiền đi vay được trình bày là luồng tiền vào của hoạt động tài chính;
+ Số tiền trả cho người cung cấp hàng hoá, dịch vụ hoặc trả cho nhà thầu được trình bày là luồng tiền ra từ hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động đầu tư tùy thuộc vào từng giao dịch.
– Ngoài ra, trường hợp doanh nghiệp phát sinh khoản thanh toán bù trừ với cùng một đối tượng, việc trình bày báo cáo lưu chuyển tiền tệ được thực hiện theo nguyên tắc:
+ Nếu việc thanh toán bù trừ liên quan đến các giao dịch được phân loại trong cùng một luồng tiền thì được trình bày trên cơ sở thuần (VD: trong giao dịch hàng đổi hàng không tương tự…);
+ Nếu việc thanh toán bù trừ liên quan đến các giao dịch được phân loại trong các luồng tiền khác nhau thì doanh nghiệp không được trình bày trên cơ sở thuần mà phải trình bày riêng rẽ giá trị của từng giao dịch (VD: bù trừ tiền bán hàng phải thu với khoản đi vay…).
– Cuối cùng, đối với luồng tiền từ giao dịch mua, bán lại trái phiếu chính phủ và các giao dịch REPO chứng khoán: Bên bán trình bày là luồng tiền từ hoạt động tài chính; Còn bên mua trình bày là luồng tiền từ hoạt động đầu tư.
Xem thêm: Sổ Quỹ Tiền Mặt Theo Thông Tư 133
6. Lưu ý khi lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
- Đảm bảo số liệu chính xác: Sử dụng số liệu từ sổ sách kế toán đã được kiểm tra kỹ lưỡng.
- Phân loại đúng khoản mục: Tránh nhầm lẫn giữa các hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính.
- Cập nhật quy định pháp lý: Luôn theo dõi các thay đổi trong chuẩn mực kế toán và thông tư hướng dẫn.
- Sử dụng phần mềm hỗ trợ: Các phần mềm kế toán như EasyBooks có thể hỗ trợ lập báo cáo nhanh chóng và chính xác.
- Kiểm tra tính hợp lý: So sánh báo cáo lưu chuyển tiền tệ với các kỳ trước để phát hiện sai sót.
7. Mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
Mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp dùng trong doanh nghiệp hiện nay là Mẫu số B03-DN ban hành kèm theo Thông tư 200/2014/TT-BTC, cụ thể theo như hình dưới đây:
Tải ngay: Mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ gián tiếp
Trải nghiệm ngay Phần mềm kế toán online EasyBooks – phần mềm kế toán giúp tự động đối chiếu số liệu, giảm sai sót cuối tháng và hỗ trợ bạn chốt sổ nhanh chóng, chính xác.
Trên đây, EasyBooks đã giúp bạn tìm hiểu “Cách Lập Báo Cáo Lưu Chuyển Tiền Tệ Gián Tiếp“. Hy vọng thông tin này hữu ích tới quý bạn đọc.
Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ tới Phần mềm kế toán Online EasyBooks qua số hotline: 0869 425 631. Đội ngũ nhân viên của EasyBooks luôn hân hạnh được phục vụ Quý khách hàng.
———————————
EASYBOOKS – ĐƠN GIẢN HÓA CÔNG TÁC KẾ TOÁN
- EasyBooks đáp ứng đầy đủ nghiệp vụ quản trị tài chính kế toán cho mọi doanh nghiệp theo thông tư 88/2021/TT-BTC,133/2016/TT-BTC và 200/2014/TT-BTC.
- Đưa ra cảnh báo cho kế toán khi hạch toán không hợp lệ, tồn quỹ âm – kho âm và không tuân thủ các nguyên tắc kế toán.
- Tất cả tính năng và hệ thống báo cáo của phần mềm được xây dựng dựa trên quy chuẩn chung của Bộ Tài chính.
- EasyBooks nâng cấp ứng dụng MIỄN PHÍ khi có thay đổi về chính sách kế toán, thuế, nghị định, thông tư.
- Đánh giá hiệu quả kinh doanh chi tiết và tối giản thao tác, giảm thời gian nhập liệu chứng từ cho kế toán.
Liên hệ để được tư vấn về phần mềm kế toán
Hotline: 0869 425 631
Email: info@softdreams.vn
Facebook: Phần mềm kế toán EasyBooks
Group trao đổi: Cộng đồng hỗ trợ Phần mềm kế toán EasyBooks – SOFTDREAMS
Trụ sở chính: Tầng 3, Tòa nhà ATS, Số 8 đường Phạm Hùng, Phường Yên Hòa, TP Hà Nội
Chi nhánh: Số H.54 đường Huỳnh Tấn Chùa, phường Đông Hưng Thuận, TP Hồ Chí Minh