Giá thành sản phẩm là gì? Các cách tính giá thành sản phẩm

Cách tính giá thành sản phẩm là một kỹ năng quan trọng của kế toán quản trị, giúp doanh nghiệp xác định chi phí sản xuất, định giá bán hàng hợp lý và tối ưu hóa lợi nhuận. Vậy làm sao để tính được giá thành sản phẩm sao cho chính xác? Hãy để phần mềm kế toán doanh nghiệp EasyBooks giúp bạn giải đáp câu hỏi một cách dễ hiểu nhất nhé. 

1. Giá thành sản phẩm là gì?

Giá thành sản phẩm là tổng hợp tất cả chi phí mà doanh nghiệp phải chi trả để sản xuất hoặc cung cấp một sản phẩm/dịch vụ cụ thể. Đây là yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp xác định giá bán, đánh giá hiệu quả sản xuất và kiểm soát chi phí. Giá thành bao gồm các loại chi phí sau:

• Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Chi phí mua nguyên liệu, vật liệu chính và phụ liệu để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh (ví dụ: gỗ cho sản xuất bàn ghế, vải cho may mặc).
• Chi phí nhân công trực tiếp: Tiền lương, phúc lợi của công nhân trực tiếp tham gia sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ (ví dụ: lương thợ may, thợ mộc).
• Chi phí sản xuất chung: Các khoản chi phí liên quan đến duy trì hoạt động sản xuất như khấu hao máy móc, chi phí thuê nhà xưởng, điện, nước, bảo trì thiết bị,…

Hiểu rõ giá thành sản phẩm giúp doanh nghiệp đưa ra chiến lược định giá cạnh tranh, tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Tìm hiểu thêm: Các Phương Pháp Tính Giá Thành Theo Thông Tư 200

2. Phân loại giá thành sản phẩm

Để áp dụng cách tính giá thành sản phẩm hiệu quả, doanh nghiệp cần hiểu các loại giá thành khác nhau, được phân loại dựa trên thời điểm tính toán và nguồn số liệu:

Tìm hiểu ngay: Phân hệ giá thành trên phần mềm kế toán Easybooks

3. Quy trình tính giá thành sản phẩm

Để thực hiện cách tính giá thành sản phẩm chính xác, kế toán cần tuân thủ quy trình 7 bước sau đây:

Bước 1: Chuẩn bị dữ liệu

• Theo dõi và kiểm tra các nghiệp vụ hạch toán liên quan đến lệnh sản xuất.
• Xác định trị giá tồn kho nguyên vật liệu, sản phẩm dở dang theo phương pháp bình quân cuối tháng.

Bước 2: Kiểm tra chi phí vật liệu

• Hạch toán chi phí nguyên vật liệu vào tài khoản 621.
• Kiểm tra số lượng, tình trạng nguyên vật liệu xuất kho, tái nhập kho và đơn giá xuất cho từng lệnh sản xuất.
• Ghi nhận bán thành phẩm thừa (nếu có) để đảm bảo tính chính xác.
• Ví dụ: Một nhà máy sản xuất bàn ghế kiểm tra số lượng gỗ xuất kho và gỗ tái nhập để tính chi phí nguyên vật liệu chính xác.

Bước 3: Thanh toán chi phí nhân công trực tiếp

• Hạch toán chi phí nhân công vào tài khoản 622.
• Theo dõi chấm công, phân bổ chi phí quản lý chung và tính sản phẩm hoàn thiện theo từng lệnh sản xuất.
• Phân loại chi phí lương: lương ca, tiền cơm ca, phụ cấp, v.v.
• Ví dụ: Nhà máy may mặc chấm công cho thợ may theo ca và phân bổ chi phí lương vào từng lô sản phẩm.

Bước 4: Chuyển chi phí sản xuất chung

• Hạch toán chi phí sản xuất chung vào tài khoản 627.
• Kiểm tra các nghiệp vụ ghi nhận chi phí (khấu hao, điện nước, thuê nhà xưởng).
• Điều chỉnh khấu hao tài sản, phân bổ chi phí trả trước (ví dụ: tiền thuê nhà xưởng 1 năm chia đều cho 12 tháng).
• Xuất kho công cụ, dụng cụ và phân bổ chi phí theo thời gian sử dụng.
• Ví dụ: Chi phí điện nước của nhà xưởng được phân bổ đều cho từng lô sản phẩm trong tháng.

Bước 5: Xác định khối lượng thành phẩm và sản phẩm dở dang

• Theo dõi số lượng thành phẩm nhập kho và bán thành phẩm chưa sử dụng.
• Kiểm kê tồn kho để đảm bảo khớp với sổ sách kế toán, kiểm soát số lượng và chất lượng hàng hóa.
• Ví dụ: Một nhà máy sản xuất giày kiểm kê số lượng giày thành phẩm và giày dở dang để tính giá thành.

Bước 6: Áp dụng các cách tính giá thành sản phẩm 

• Kết chuyển chi phí từ tài khoản 621, 622, 627 vào phiếu kết chuyển.
• Phân bổ chi phí theo tỷ lệ phù hợp (ví dụ: dựa trên số lượng sản phẩm hoặc thời gian sản xuất).
• Tính giá thành, chốt giá thành và cập nhật giá vốn hàng bán, trị giá tồn kho.
• Ví dụ: Tổng hợp chi phí vải, nhân công và sản xuất chung để tính giá thành mỗi chiếc áo sơ mi.

Bước 7: Hoàn thành và báo cáo

• Lưu trữ chứng từ phân bổ chi phí và bảng tính giá thành.
• Báo cáo số liệu giá thành cho quản lý hoặc chủ doanh nghiệp để đưa ra quyết định kinh doanh.
• Lưu ý: Quy trình có thể thay đổi tùy theo mô hình doanh nghiệp (sản xuất hàng loạt, đơn chiếc, hay theo đơn đặt hàng).

Trải nghiệm ngay phần mềm kế toán doanh nghiệp EasyBooks – giải pháp tối ưu công việc tính giá thành chính xác, tự động, giúp bạn tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả quản lý chi phí.

Đăng ký dùng thử miễn phí ngay!

HOÀN TẤT ĐĂNG KÝ

Gửi thông tin thành công, Easybooks sẽ liên hệ sớm nhất đến với quý khách hàng!

4. Các cách tính giá thành sản phẩm

Dưới đây là 6 phương pháp phổ biến để thực hiện cách tính giá thành sản phẩm, phù hợp với từng loại hình doanh nghiệp:

Cách 1: Phương pháp giản đơn (trực tiếp)

Áp dụng cho các doanh nghiệp có quy trình sản xuất đơn giản, ít mặt hàng, chu kỳ sản xuất ngắn (ví dụ: sản xuất bánh kẹo, nước uống đóng chai). Công thức sẽ là:

Tổng giá thành sản xuất = Chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ + Chi phí sản xuất trong kỳ – Chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ

Ví dụ: Một nhà máy sản xuất nước đóng chai tính tổng chi phí (nước, chai, nhân công) trừ đi chi phí chai dở dang để có giá thành.

Cách 2: Phương pháp hệ số

Thường áp dụng cho những sản phẩm được sản xuất trên cùng dây chuyền với cùng nguyên liệu, nhân công và chi phí (ví dụ: sản xuất các loại bánh quy khác nhau). Đầu tiên, người ta sẽ quy đổi các sản phẩm về hệ số tiêu chuẩn (hệ số 1). 

• Cách tính giá thành sản phẩm theo đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn:

Giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn = Tổng giá thành / Tổng số sản phẩm gốc

• Cách tính giá thành sản phẩm theo tổng giá thành:

Tổng giá thành = Số sản phẩm tiêu chuẩn × Giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn

Ví dụ: Nhà máy bánh quy quy đổi các loại bánh (bánh quy bơ, bánh quy socola) về hệ số tiêu chuẩn để tính giá thành.

Cách 3: Phương pháp tỷ lệ

Đầu tiên, người ta sẽ xác định tiêu chuẩn phân bổ (giá thành kế hoạch hoặc định mức). Sau đó mới tính tổng giá thành thực tế của nhóm sản phẩm. Công thức xác định tỷ lệ giá thành theo phương pháp tỷ lệ như sau:

Giá thành thực tế = Giá thành kế hoạch × Tỷ lệ giá thành

Ví dụ: Một nhà máy may mặc tính giá thành thực tế của áo sơ mi dựa trên giá thành kế hoạch và tỷ lệ chi phí thực tế phát sinh.

Cách 4: Phương pháp đơn đặt hàng

Những doanh nghiệp sản xuất đơn chiếc hoặc hàng loạt theo đơn đặt hàng (ví dụ: đóng tàu, sản xuất nội thất theo yêu cầu) có thể áp dụng phương pháp này. Cách tính giá thành sản phẩm theo phương pháp đơn đặt hàng sẽ là:

Giá thành đơn hàng = Tổng chi phí nguyên vật liệu trực tiếp + Chi phí nhân công trực tiếp + Chi phí sản xuất chung

Ví dụ: Một xưởng nội thất tính giá thành bộ bàn ghế theo đơn đặt hàng bằng cách tổng hợp chi phí gỗ, nhân công và chi phí xưởng.

Cách 5: Phương pháp kết chuyển song song

Đây là phương pháp được dùng cho các sản phẩm trải qua nhiều giai đoạn sản xuất (ví dụ: sản xuất thép, hóa chất…). Người ta sẽ thu thập chi phí sản xuất (nguyên vật liệu, nhân công, chi phí chung) cho từng giai đoạn rồi mới tính hệ số kết tinh chi phí bằng công thức:

Hệ số kết tinh = Khối lượng sản phẩm hoàn thành cuối cùng / Khối lượng tương đương toàn bộ sản phẩm

Sau đó họ sẽ phân bổ chi phí từng giai đoạn vào giá thành sản phẩm hoàn thành và tính ra giá thành đơn vị. 

Ví dụ: Nhà máy thép tính giá thành thép cuộn bằng cách phân bổ chi phí từ giai đoạn nung chảy đến cán thép.

Cách 6. Phương pháp loại trừ sản phẩm phụ

Quy trình sản xuất có sản phẩm phụ (chiếm <10% giá trị sản phẩm chính) như sản xuất dầu thực vật tạo ra bã đậu nành…thì có thể áp dụng phương pháp này với cách tính giá thành sản phẩm như sau:

Tỷ trọng chi phí sản phẩm phụ = Chi phí sản xuất sản phẩm phụ / Chi phí sản xuất thực tế

Ví dụ: Nhà máy sản xuất dầu đậu nành trừ chi phí bã đậu nành để tính giá thành dầu.

Xem ngay: 7 Điểm Mới Của Luật Thuế Giá Trị Gia Tăng 2024 Có Hiệu Lực Từ 01/07/2025

5. EasyBooks – Phần mềm kế toán hỗ trợ tính giá thành sản phẩm

EasyBooks là giải pháp phần mềm kế toán ưu việt, hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện cách tính giá thành sản phẩm hiệu quả. Các tính năng nổi bật bao gồm:

• Tự động hóa hạch toán: Ghi nhận và phân bổ chi phí nguyên vật liệu (621), nhân công (622) và sản xuất chung (627) nhanh chóng, chính xác.
• Quản lý tồn kho: Theo dõi số lượng thành phẩm, sản phẩm dở dang và kiểm kê tồn kho theo thời gian thực.
• Báo cáo chi tiết: Cung cấp báo cáo giá thành sản phẩm, giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả sản xuất và đưa ra quyết định chiến lược.
• Tích hợp linh hoạt: Phù hợp với nhiều loại hình doanh nghiệp (sản xuất hàng loạt, đơn chiếc, theo đơn đặt hàng) và các phương pháp tính giá thành.
• Giao diện thân thiện: Dễ sử dụng, hỗ trợ kế toán viên tiết kiệm thời gian và giảm sai sót.

Cách tính giá thành sản phẩm là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí, định giá sản phẩm hợp lý và tối ưu hóa lợi nhuận. Với quy trình 7 bước và 6 phương pháp tính giá thành phía trên, doanh nghiệp có thể lựa chọn cách tiếp cận phù hợp với mô hình sản xuất. Phần mềm kế toán doanh nghiệp EasyBooks sẽ là công cụ đắc lực, giúp bạn tự động hóa quy trình và nâng cao hiệu quả quản lý.

Trên đây, EasyBooks đã giúp bạn tìm hiểu “Cách Tính Giá Thành Sản Phẩm“. Hy vọng thông tin này hữu ích tới quý bạn đọc.

Đăng ký ngay form dưới đây để nhận bảng giá phần mềm kế toán EasyBooks với ưu đãi tốt nhất! Nhanh tay để không bỏ lỡ!

Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ tới Phần mềm kế toán Online EasyBooks qua số hotline: 0869 425 631. Đội ngũ nhân viên của EasyBooks luôn hân hạnh được phục vụ Quý khách hàng.     

———————————

EASYBOOKS – ĐƠN GIẢN HÓA CÔNG TÁC KẾ TOÁN

• EasyBooks đáp ứng đầy đủ nghiệp vụ quản trị tài chính kế toán cho mọi doanh nghiệp theo thông tư 88/2021/TT-BTC,133/2016/TT-BTC và 200/2014/TT-BTC.
• Đưa ra cảnh báo cho kế toán khi hạch toán không hợp lệ, tồn quỹ âm – kho âm và không tuân thủ các nguyên tắc kế toán.
• Tất cả tính năng và hệ thống báo cáo của phần mềm được xây dựng dựa trên quy chuẩn chung của Bộ Tài chính.
• EasyBooks nâng cấp ứng dụng MIỄN PHÍ khi có thay đổi về chính sách kế toán, thuế, nghị định, thông tư.
• Đánh giá hiệu quả kinh doanh chi tiết và tối giản thao tác, giảm thời gian nhập liệu chứng từ cho kế toán.

____________________

EasyBooks – Phần mềm kế toán ưu việt cho mọi doanh nghiệp

Liên hệ để được tư vấn về phần mềm kế toán

Hotline: 0869 425 631

Email: info@softdreams.vn

Facebook: Phần mềm kế toán EasyBooks

Group trao đổi: Cộng đồng hỗ trợ Phần mềm kế toán EasyBooks – SOFTDREAMS

Trụ sở chính: Nhà khách ATS, số 8 Phạm Hùng, Phường Mễ Trì, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội

Chi nhánh: Số H.54 đường Dương Thị Giang, Phường Tân Thới Nhất, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh